OvergevoeligheidIntolerantie-v1.0(2024NL)

Uit Zorginformatiebouwstenen
Naar navigatie springen Naar zoeken springen



Algemeen

Naam: nl.zorg.OvergevoeligheidIntolerantie EN.png
Versie: 1.0
ZIB Status:Draft
Publicatie: 2024
Publicatie status: Unpublished
Publicatie datum:


Back 16.png Terug naar ZIB overzicht

Metadata

DCM::CoderList Zib-centrum
DCM::ContactInformation.Address *
DCM::ContactInformation.Name *
DCM::ContactInformation.Telecom *
DCM::ContentAuthorList Zib-centrum
DCM::CreationDate 22-05-2023
DCM::DeprecatedDate
DCM::DescriptionLanguage nl
DCM::EndorsingAuthority.Address
DCM::EndorsingAuthority.Name *
DCM::EndorsingAuthority.Telecom
DCM::Id 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.3.8.6
DCM::KeywordList
DCM::LifecycleStatus Draft
DCM::ModelerList *
DCM::Name nl.zorg.OvergevoeligheidIntolerantie
DCM::PublicationDate
DCM::PublicationStatus Unpublished
DCM::ReviewerList Zib-centrum
DCM::RevisionDate 21-11-2023
DCM::Supersedes
DCM::Version 1.0
HCIM::PublicationLanguage NL

Revision History

Publicatieversie 1.0 (nn-nn-nnnn)

ZIB-1167 Accordatiestatus in ZIB AllergieIntolerantie
ZIB-1340 Ontkenning van een overgevoeligheid In AllergieIntolerantie
ZIB-1370 Verschillende waardenlijsten voor status in zib-problem en zib-allergyintolerance
ZIB-2183 Toevoegen Zekerheid aan Zib AllergieIntollerantie

Concept

De neiging om een ongewenste fysieke reactie te ontwikkelen bij blootstelling aan een specifieke stof, groep van stoffen of type straling.

Purpose

Informatie m.b.t. tot een overgevoeligheid of intolerantie van de patiënt geeft aan dat er bij blootstelling aan de gespecificeerde stof, groep van stoffen of straling, een ongewenste reactie kan optreden. Dit kan voor de zorgverlener aanleiding zijn om op de gespecificeerde stof, groep van stoffen of straling te bewaken.

Evidence Base


Toelichting bij zib OvergevoeligheidIntolerantie Aan de termen Overgevoeligheid en Intolerantie geeft niet iedereen dezelfde betekenis. Over de term Allergie bestaat meer consensus. De term Overgevoeligheid geldt i.h.a. wel als breder dan Allergie. De naam OvergevoeligheidIntolerantie voor het rootconcept van de zib geeft aan dat deze zib in brede zin alle diagnoses dekt die neerkomen op de neiging van de patiënt om een ongewenste reactie te ontwikkelen bij blootstelling aan een specifieke stof, groep van stoffen of type straling.
Deze neiging kan zijn aangetoond door aanvullend onderzoek, maar ook worden verondersteld op basis van de aard van de reactie(s) en/of het aantal opgetreden reacties bij blootstelling aan de stof(fen) of straling. OvergevoeligheidIntolerantie dekt wat betreft stoffen o.a. geneesmiddelen, voedingsbestanddelen, inhalatieallergenen (bijv. pollen), insecten gif en contactallergenen (bijv. nikkel en latex).
 
De zib OvergevoeligheidIntolerantie is geschoeid op de leest van de zib DiagnostischInzicht, omdat het een diagnose betreft. Het belangrijkste verschil is de container ‘Agens’ i.p.v. ‘Aanleiding’. Daarnaast kan men maar 1 diagnose vastleggen en geen differentiaaldiagnose, want een andere overgevoeligheid impliceert ook een ander Agens. Om deze reden heeft Agens ook cardinaliteit 1.
Net als DiagnostischInzicht is er bij een (mogelijk) aanwezige overgevoeligheid of intolerantie een verwijzing van OvergvoeligheidIntolerantie naar AandoeningOfGesteldheid, omdat het de diagnostische interpretatie van de aandoening betreft.
 
De cardinaliteit van de verwijzing naar AandoeningOfGesteldheid is 0..1, omdat er bij een ontkenning van een overgevoeligheid of intolerantie geen sprake is van een aandoening of gesteldheid waarop die diagnose betrekking heeft. Om te representeren dat een patiënt niet bekend is met bijv. een allergie voor penicilline of dat een allergie voor penicilline is uitgesloten, is het de bedoeling om gebruik te maken van de zib Uitsluiting met een verwijzing naar OvergevoeligheidIntolerantie. In dit geval verwijst de instantiatie van OvergevoeligheidIntolerantie niet naar een AandoeningOfGesteldheid.


Functionaliteit (informatief) EPD’s bieden nu al de mogelijkheid om onderscheid te maken tussen het vastleggen van een nieuwe diagnose of het wijzigen van een diagnose. Soortgelijke functionaliteit is ook nodig wanneer het een overgevoeligheid of intolerantie betreft. Bij het vastleggen van een nieuwe overgevoeligheid of intolerantie moet het EPD een nieuwe AandoeningOfGesteldheid aanmaken en de nieuwe instantiatie van OvergevoeligheidIntolerantie daarnaar laten verwijzen.
Omdat een overgevoeligheid of intolerantie ook een diagnose betreft, moet het EPD het ook mogelijk maken om een ‘gewone’ diagnose te wijzigen naar een overgevoeligheid of intolerantie en andersom. Bij een dergelijke wijziging moet het EPD de nieuwe instantiatie van OvergevoeligheidIntolerantie dan wel DiagnostischInzicht laten verwijzen naar dezelfde AandoeningOfGesteldheid als de voorgaande instantiatie van OvergevoeligheidIntolerantie dan wel DiagnostischInzicht.
Om het onderscheid tussen een ‘gewone’ diagnose en een overgevoeligheid of intolerantie te kunnen maken, moet het EPD bij voorkeur over metakennis beschikken of een diagnose al dan niet een overgevoeligheid of intolerantie betreft en op basis daarvan de juiste subset van de diagnoselijst aanbieden. Zo niet, dan is er geen validatie of de door de gebruiker gekozen diagnose een ‘gewone’ diagnose dan wel een overgevoeligheid of intolerantie is.

Information Model


AandoeningOfGesteldheid-v1.0(2024NL)#DiagnoseNaamCodelijst#5039#5031#5055#StralingCodelijst#5046#5044#ZekerheidStatusCodelijst#5029#5030Zorgverlener-v4.0(2024NL)#WijzeVanVastellenCodelijst#5032#StofHPKCodelijst#StofAllergeneStoffenCodelijst#StofThesaurus122Codelijst#StofSNKCodelijst#StofSSKCodelijst#5040#CategorieCodelijst#5041#5038#VerwachtRisicoBijBlootstellingCodelijst#5051#5042OvergevoeligheidIntolerantie-v1.0Model(2024NL).png


Type Id Concept Card. Definitie DefinitieCode Verwijzing
Block.png NL-CM:8.6.1 Arrowdown.pngOvergevoeligheidIntolerantie Dit is een verwijzing naar het rootconcept van de bouwsteen OvergevoeligheidIntolerantie.
420134006 Neiging tot ongewenste reactie
Verwijzing.png NL-CM:8.6.2 Arrowright.pngAandoeningOfGesteldheid 0..1 De aandoening of gesteldheid waarvan de overgevoeligheid of intolerantie de duiding is.
365860008 Bevinding betreffende algemene klinische toestand
Block.png AandoeningOfGesteldheid
CD.png NL-CM:8.6.3 Arrowright.pngZekerheidStatus 1 Geeft aan met welke overtuiging de zorgverlener de overgevoeligheidof intolerantie ziet als duiding van de aandoening.
List2.png ZekerheidStatusCodelijst
CD.png NL-CM:8.6.4 Arrowright.pngWijzeVanVastellen 1 De manier waarop de overgevoeligheid of intolerantie is vastgesteld.
418775008 Methode van bevinding
List2.png WijzeVanVastellenCodelijst
CD.png NL-CM:8.6.5 Arrowright.pngCategorie 1..* Identificeert de categorie van het agens waarop de overgevoeligheid of intolerantie betrekking heeft, zoals geneesmiddelen en voedingsmiddelen.
List2.png CategorieCodelijst
Folder.png NL-CM:8.6.6 Arrowdown.pngDiagnose 1 Container van het concept Diagnose. Deze container bevat alle gegevenselementen van het concept Diagnose.

Representeert de overgevoeligheid als duiding van de aandoening.

CD.png NL-CM:8.6.7 Arrowright.pngDiagnoseNaam 1 De term met bijbehorende code die de zorgverlener kiest uit de gebruikte codelijst om de diagnose aan te geven.
439401001 Diagnose
List2.png DiagnoseNaamCodelijst
ST.png NL-CM:8.6.8 Arrowright.pngNadereSpecificatieDiagnoseNaam 0..1 Een in vrije tekst geformuleerde nadere detaillering van de naam van de overgevoeligheid of intolerantie, wanneer dit detail niet beschikbaar is via de gebruikte codelijst.
330341000146107 Toelichting op diagnose
TS.png NL-CM:8.6.9 Arrowright.pngDiagnostischInzichtDatum 1 Datum (en tijdstip) waarop de zorgverlener het diagnostisch inzicht heeft verkregen.
432213005 Datum van diagnose
Verwijzing.png NL-CM:8.6.10 Arrowright.pngDiagnoseSteller::Zorgverlener 1 De zorgverlener die tot het diagnostisch inzicht van de overgevoeligheid of intolerantie is gekomen. Dit kan een ander individu zijn dan degene die het diagnostisch inzicht heeft geregistreerd.
PRF performer
Block.png Zorgverlener
CD.png NL-CM:8.6.11 Arrowright.pngVerwachtRisicoBijBlootstelling 0..1 De beoordeling van de zorgverlener m.b.t. de verwachte ernst van de reactie bij hernieuwde blootstelling aan de stof, groep stoffen of omgevingsfactor waar de patiënt overgevoelig of intolerant voor is.
340271000146105 Verwachte ernst van reactie
List2.png VerwachtRisicoBijBlootstellingCodelijst
ST.png NL-CM:8.6.12 Arrowright.pngToelichting 0..1 Tekstuele toelichting op de overgevoeligheid of intolerantie die niet in één van de andere velden kan worden weergegeven.
48767-8 Verklarend commentaar [interpretatie] in {systeem} (tekstueel)
Folder.png NL-CM:8.6.13 Arrowdown.pngAgens 1 Container van het concept Agens. Deze container bevat alle gegevenselementen van het concept Agens.
246075003 Veroorzaker
CD.png NL-CM:8.6.14 Arrowright.pngStraling (0..1) Straling als aanleiding voor het optreden van een ongewenste reactie.
82107009 Straling
List2.png StralingCodelijst
CD.png NL-CM:8.6.15 Arrowright.pngStof (0..1) De stof of groep van stoffen die bij de patiënt een reactie ontlokken als deze daaraan wordt blootgesteld.
105590001 Substantie
List2.png StofAllergeneStoffenCodelijst
List2.png StofHPKCodelijst
List2.png StofSNKCodelijst
List2.png StofSSKCodelijst
List2.png StofThesaurus122Codelijst

Kolommen Concept en DefinitieCode: houdt de muis boven de waarde voor meer informatie
Voor uitleg over de gebruikte symbolen, zie de legenda pagina List2.png

Example Instances

OvergevoeligheidIntolerantie
DiagnostischInzichtDatum 07-10-2023 12-12-2023
ZekerheidsStatus In Overweging Bevestigd
WijzeVanVaststellen Vastgesteld op basis van anamnese. Vastgesteld op basis van het klinisch beeld en aanvullend onderzoek
Categorie Voedingsmiddelen
VerwachtRisicoBijBlootstelling Licht Licht
Diagnose
DiagnoseNaam Lactose-intolerantie Lactose-intolerantie
NadereSpecificatieDiagnoseNaam
Agens
Stof Lactose Lactose
Toelichting
Diagnosesteller::Zorgverlener
Naam Drs. L.J. Verhagen Drs. L.J. Verhagen
Specialisme Huisarts Huisarts
AandoeningOfGesteldheid
PeriodeAanwezig
StartDatumTijd 19-08-2023 19-08-2023
StatusDatum 07-10-2023 12-12-2023
Ernst Matig Matig
OvergevoeligheidIntolerantie
DiagnostischInzichtDatum 08-08-2023
ZekerheidsStatus Waarschijnlijk
WijzeVanVaststellen Vastgesteld op basis van het klinisch beeld en aanvullend onderzoek.
Categorie Geneesmiddelen, Voedingsmiddelen.
VerwachtRisicoBijBlootstelling Ernstig
Diagnose
DiagnoseNaam Neiging tot nadelige reactie op stof
NadereSpecificatieDiagnoseNaam
Agens
Stof Carmine
Toelichting Vastgesteld middels provocatietest.
Diagnosesteller::Zorgverlener
Naam Mevr. E. Süshel
Specialisme Allergologie
AandoeningOfGesteldheid
PeriodeAanwezig
StartDatumTijd 05-2023
StatusDatum 07-10-2023
Ernst Matig
OvergevoeligheidIntolerantie
DiagnostischInzichtDatum 02-05-2023
ZekerheidsStatus Bevestigd
WijzeVanVaststellen Vastgesteld op basis van het klinisch beeld en aanvullend onderzoek.
Categorie Geneesmiddelen
VerwachtRisicoBijBlootstelling Mild
Diagnose
DiagnoseNaam Geneesmiddelovergevoeligheid
NadereSpecificatieDiagnoseNaam
Agens
Stof Rituximab
Toelichting Anafylactoïde reacties bij een hogere pompstand dan 5-6. Meerdere positieve challenges en negatieve dechallenges, passend bij rituximab geïnduceerde cellysis.
Diagnosesteller::Zorgverlener
Naam Mevr. C. van Aa
Specialisme Neurologie
AandoeningOfGesteldheid
PeriodeAanwezig
StartDatumTijd 15-02-2023
StatusDatum 02-05-2023
Ernst Matig

Instructions

Een overgevoeligheid of intolerantie verwijst altijd naar de aandoening of gesteldheid waarvan deze de interpretatie is. Als er > 1 instantiatie van overgevoeligheid of intolerantie, reactie of diagnostisch inzicht naar dezelfde aandoening of gesteldheid verwijst, dan geeft de instantiatie met de meeste recente diagnosedatum het huidig diagnostisch inzicht weer.

Valuesets

CategorieCodelijst

Valueset OID: 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.8.6.10 Binding: Required
Conceptnaam Conceptcode Codestelselnaam Codesysteem OID Omschrijving
Voedingsmiddelen NTB SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Voedingsmiddelen
Geneesmiddelen NTB SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Geneesmiddelen
Inhalatieallergenen NTB SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Inhalatieallergenen
Contactallergenen NTB SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Contactallergenen
Insectengif NTB SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Insectengif
Straling NTB SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Straling
Other OTH NullFlavor 2.16.840.1.113883.5.1008 Anders

DiagnoseNaamCodelijst

Valueset OID: 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.8.6.3 Binding: Required
Conceptnaam Codestelselnaam Codesysteem OID
Alle waarden DHD Diagnosethesaurus 2.16.840.1.113883.2.4.3.120.5.1
Alle waarden ICPC-1 NL 2.16.840.1.113883.2.4.4.31.1
Alle waarden SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96

StofAllergeneStoffenCodelijst

Valueset OID: 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.8.6.5 Binding: Required
Conceptnaam Codestelselnaam Codesysteem OID
SNOMED CT: ^98061000146100|Referentieset met allergenen uitgezonderd medicatie| SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96

StofHPKCodelijst

Valueset OID: 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.8.6.6 Binding: Required
Conceptnaam Codestelselnaam Codesysteem OID
Alle waarden G-Standaard Handels Product Kode (HPK) 2.16.840.1.113883.2.4.4.7

StofSNKCodelijst

Valueset OID: 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.8.6.7 Binding: Required
Conceptnaam Codestelselnaam Codesysteem OID
Alle waarden G-standaard Stofnaamcode (SNK) 2.16.840.1.113883.2.4.4.1.750

StofSSKCodelijst

Valueset OID: 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.8.6.8 Binding: Required
Conceptnaam Codestelselnaam Codesysteem OID
Alle waarden G-standaard Stofnaamcode i.c.m. toedieningsweg (SSK) 2.16.840.1.113883.2.4.4.1.725

StofThesaurus122Codelijst

Valueset OID: 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.8.6.9 Binding: Required
Conceptnaam Codestelselnaam Codesysteem OID
Alle waarden G-standaard Ongewenste medicatiegroepen 2.16.840.1.113883.2.4.4.1.902.122

StralingCodelijst

Valueset OID: 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.8.6.1 Binding: Extensible
Conceptnaam Conceptcode Codestelselnaam Codesysteem OID Omschrijving
Radioactiviteit 32888000 SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Radioactieve straling
Zonlicht 49926000 SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Zonlicht
Ultraviolette straling 41355003 SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 UV-licht
Warmtestraling 285337003 SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Warmtestraling
Elektromagnetische straling in radiogolfgebied 52799000 SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Radiogolven
Other OTH NullFlavor 2.16.840.1.113883.5.1008 Anders

VerwachtRisicoBijBlootstellingCodelijst

Valueset OID: 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.8.6.11 Binding: Required
Conceptnaam Conceptcode Codestelselnaam Codesysteem OID Omschrijving
Licht 255604002 SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Mild
Ernstig 24484000 SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Ernstig

WijzeVanVastellenCodelijst

Valueset OID: 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.8.6.4 Binding: Extensible
Conceptnaam Conceptcode Codestelselnaam Codesysteem OID Omschrijving
Vastgesteld op basis van het klinisch beeld en aanvullend onderzoek NTB SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Vastgesteld op basis van het klinisch beeld en aanvullend onderzoek
Vastgesteld op basis van het klinisch beeld NTB SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Vastgesteld op basis van het klinisch beeld
Vastgesteld op basis van de anamnese NTB SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Vastgesteld op basis van de anamnese
Vastgesteld op basis van aanvullend onderzoek NTB SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Vastgesteld op basis van aanvullend onderzoek
Overgenomen uit betrouwbare rapportage NTB SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Overgenomen uit betrouwbare rapportage
Other OTH NullFlavor 2.16.840.1.113883.5.1008 Anders

ZekerheidStatusCodelijst

Valueset OID: 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.8.6.2 Binding: Required
Conceptnaam Conceptcode Codestelselnaam Codesysteem OID Omschrijving
Vermoedelijk 415684004 SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Vermoedelijk
Mogelijk 410590009 SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Mogelijk
Aanwezigheid bevestigd 410605003 SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Bevestigd
Waarschijnlijk niet aanwezig 410593006 SNOMED CT 2.16.840.1.113883.6.96 Onwaarschijnlijk

Deze bouwsteen in overige publicaties

Bouwsteen verwijzingen

Deze bouwsteen verwijst naar

Deze bouwsteen wordt gebruikt in

Technische specificaties in HL7v3 CDA en HL7 FHIR

Om informatie op basis van zorginformatiebouwstenen uit te wisselen zijn aanvullende, meer technische specificaties nodig.<BR>Niet iedere omgeving kan met dezelfde technische specificaties overweg. Om deze reden zijn er meerdere typen technische specificaties:

  • HL7® versie 3 CDA compatibele specificaties, beschikbaar via de Nictiz ART-DECOR® omgeving Artdecor.jpg
  • HL7® FHIR® compatibele specificaties, beschikbaar via de Nictiz-omgeving op de Simplifier FHIR Registry Fhir.png

Downloads

De bouwsteen is ook beschikbaar als pdf bestand PDF.png of als spreadsheet Xlsx.png

Over deze informatie

De informatie in deze wiki pagina is gebaseerd op de Prepublicatie 2024-1
SNOMED CT en LOINC codes zijn gebaseeerd op:

  • SNOMED Clinical Terms versie: 20240331 [R] (maart 2024-editie)
  • LOINC version 2.77

De voorwaarden van gebruik staan op de beginpagina List2.png
Deze pagina is gegenereerd op 23/04/2024 12:16:00 met ZibExtraction v. 9.3.8777.28571


Back 16.png Terug naar ZIB overzicht